In het hart van Westmalle staat de Sint-Martinuspastorie, een historische parel uit 1777, die dankzij een grondige restauratie onder leiding van Erfgoed en Visie opnieuw haar authentieke uitstraling heeft hervonden. Dit indrukwekkende project heeft niet alleen de architectonische waarde van het gebouw hersteld, maar ook de ziel van de plek nieuw leven ingeblazen.
Berckhovenstraat 11, 2390 Malle Gemeente Malle Gerealiseerd in 2008
De pastorie, oorspronkelijk gebouwd door de paters bernardijnen van Hemiksem, werd in de loop der jaren meermaals hersteld, maar raakte in de 20e eeuw toch in verval. Afbladderende verf, slecht sluitende ramen, binnendringend vocht en schimmel maakten dat het gebouw zijn statige uitstraling verloor. Wat ooit een toonbeeld van eenvoudige maar verfijnde architectuur was, was verworden tot een schaduw van zijn vroegere zelf.
Het restauratieproces, dat in oktober 2005 van start ging, werd meer dan een technische ingreep. Het was een zoektocht naar de authenticiteit en de ziel van het gebouw. Er werd bewust gekozen voor het behoud van zoveel mogelijk oorspronkelijke elementen; de keuze voor behoud boven vernieuwing stond centraal, wat bijdroeg aan het behoud van het pittoreske karakter van de pastorie. Plafonds, muren, deuren en vloeren die de tand des tijds hadden doorstaan, werden zorgvuldig gerestaureerd. De eenvoud en het detail van de pastorie werden gekoesterd. Kleine elementen zoals historische deurklinken en oud glas, met hun karakteristieke oneffenheden, kregen de aandacht die ze verdienden.
Hoewel de restauratie gericht was op het behoud van het verleden, was het ook noodzakelijk om het gebouw aan te passen aan moderne normen. De pastorie, oorspronkelijk een woning, kreeg nu een nieuwe bestemming als publiek toegankelijk gebouw. Dit vereiste ingrepen zoals de installatie van een lift en brandveiligheidsvoorzieningen. Er werd er voor gekozen om deze moderne elementen sober te integreren waar mogelijk, en wanneer dat niet kon, bewust contrasten te creëren. De liftschacht, bijvoorbeeld, werd uitgevoerd in lood, een ingetogen maar krachtig materiaal dat een evenwicht vormde met het historische gebouw.
Vandaag de dag dient de Sint-Martinuspastorie als expositieruimte en culturele ontmoetingsplek. Natuurpunt Malle en toneelkring De Schalmei hebben er hun thuis gevonden, en de ruimtes zijn geschikt voor kleinschalige optredens, lezingen en recepties. De combinatie van het behoud van historische elementen met de noodzakelijke moderne aanpassingen maakt de pastorie tot een veelzijdige en waardevolle toevoeging aan de gemeente Malle.
